Rzeka Wel – Kajaki Olsztyn – wypożyczalnia, spływy kajakowe

„Rzeka Wel” – 86.50 km

Jedna z najpiękniejszych rzek w regionie o niezwykle różnorodnej charakterystyce. Płynie przez mroczne lasy, świetliste zagajniki, pola i łąki, trzcinowe mokradła. Raz płynie leniwie innym razem tworzy bystrza. Prawie na całej swojej długości płynie przez Welski Park Krajobrazowy, który powstał w celu ochrony walorów przyrodniczych, przede wszystkim doliny rzeki Wel. Charakterystyczną cechą parku jest różnorodność środowiska przyrodniczego, bogactwo flory i fauny oraz zróżnicowanie krajobrazu. Na trasie mijamy dwa rezerwaty przyrody „Piekiełko” i „Ostrów Tarczyński”. Rezerwat „Piekiełko” chroni przełomowy odcinek rzeki Wel o znacznym spadku i krętym nurcie. Krajobraz ze stromymi zboczami doliny, bocznymi dolinkami erozyjnymi i źródliskami nadaje temu miejscu podgórski charakter. „Piekiełko” cechuje się bardzo wysokimi walorami przyrodniczo-krajobrazowymi i stanowi jeden z najcenniejszych obiektów w regionie. Rezerwat „Ostrów Tarczyński” chroni lasy urozmaicone pod względem siedlisk i zespołów roślinnych. Ekosystem leśny oraz przylegające do niego ekosystemy bagienno-jeziorne Jezior: Tarczyńskiego i Grądy są bardzo wartościowe pod względem ornitologicznym.

Na trasie występuje wiele przenosek spowodowanych istniejącymi elektrowniami, występują odcinki z przeszkodami naturalnymi. Szlak zaliczany jest do trudniejszych, w wielu miejscach wymagający doświadczenia. Jednocześnie należy do szlaków o najwyższym stopniu atrakcyjności.

Szlak może być bezpośrednio kontynuowany rzeką Drwęcą i dalej Wisłą aż do Bałtyku…

Szczegółowy opis szlaku

km [w dół rzeki]	km [w górę rzeki]	Opis
0.00	86.50	Dąbrówno – doskonałe miejsce rozpoczęcia spływu, zaraz za oczyszczalnią ścieków, za wypływem rzeki Wel z jez. Dąbrowa Mała. Rzeka jest tu wąska i zatrzciniona, dalej nieco szersza.
1.20	85.30	Wpływamy na niewielkie i wąskie jez. Pancer (Jakubowo) (pow. 0.01 km2). Wypływ rzeki Wel znajduje się w kierunku południowo-wschodnim.
3.80	82.70	Most na drodze Wądzyń-Grzybiny. Dalej rzeka płynie w gęstym terenie leśnym, miejscami wysokie brzegi. W nurcie dużo kamieni. W zależności od stanu wody tworzą się bystrza. Przy niskich stanach wody miejscami konieczne jest holowanie kajaka. Na trasie progi powodujące tworzenie się bocznych odnóg rzeki o przyspieszonym nurcie. Niezwykle tajemniczy i mroczny odcinek o wyjątkowych urokach.
5.20	81.30	Most drogowy Grzybiny-Szczupliny. Dalej próg wodny i pozostałości konstrukcji hydrotechnicznej z wodowskazem i bystrze. W zależności od stanu wody możliwy do przepłynięcia.
7.40	79.10	Kolejny próg wodny z bystrzem i wąska gardziel w prawo. Dale rzeka meandruje.
9.70	76.80	Most na drodze Szczupliny-Tuczki. Rzeka łagodnieje. Wpływamy na teren Welskiego Parku Krajobrazowego utworzonego w celu ochrony rzeki Wel, jej doliny oraz jezior, przez które przepływa.
9.90	76.60	Wpływamy na jez. Rumian (pow. 3.06 km2). Z lewej strony widoczne zabudowania m. Szczupliny. Linia brzegowa umożliwia biwakowanie w wielu miejscach. Kierujemy się na zachód.
11.30	75.20	Wypływ rzeki wśród trzcin przed przewężeniem jeziora, na zachodnim brzegu. Zaraz mostek na lokalnej drodze.
12.60	73.90	Rzeka płynie leniwie wśród pól i łąk szerokim korytem.
14.60	71.90	Docieramy do jez. Zarybinek (pow. 0.84 km2).
15.20	71.30	Wypływ rzeki na przeciwległym południowym brzegu. Dalej płyniemy skrajem lasu.
16.80	69.70	Dopływamy do betonowego mostu w m. Tuczki.
17.20	69.30	Przepływamy pod kamiennym mostem z łukowym przęsłem sklepionym cegłą, linii kolejowej Iława-Działdowo.
17.40	69.10	Rzeka płynie leniwie, zaczyna się cofka przed młynem w m.Tuczki. Wkrótce docieramy do ceglanego młyna. Kajaki przenosimy poniżej tamy z drewnianym mostem. Dalej płyniemy szeroką rzeką, która zmienia się w rozlewisko.
18.50	68.00	Docieramy do jazu z mostem drogowym w m. Grabcz. Jaz spiętrza wodę na potrzeby stawów hodowlanych w m. Koszelewy. [UWAGA!] Nie wpływać w kanał po lewej stronie jazu.
20.40	66.10	Rzeka płynie pośród łąk. Mijamy most na drodze lokalnej.
21.60	64.90	Dalej płyniemy olchowym lasem. W korycie rzeki zdarzają się powalone drzewa. Ominięcie ich nie stanowi większych przeszkód.
23.60	62.90	Wpływamy na jez. Tarczyńskie (Wery) (pow. 1.48 km2). Kierujemy się wzdłuż jeziora i szukamy wypływu rzeki w zatoce, w zachodniej części. Płyniemy skrajem rezerwatu „Ostrów Tarczyński”, który chroni urozmaicone pod względem siedlisk i zespołów roślinnych lasy, będące jednocześnie ostoją licznych gatunków ptaków.
25.60	60.90	W miejscu wypływu rzeki betonowe przyczółki nieistniejącego mostu i drewniane pale w korycie rzeki.
25.90	60.60	Wpływamy na rynnowe jez. Grądy (pow. 1.15 km2). Na przeciwległym brzegu m. Tarczyny. Płyniemy w lewo wąską szyją jeziora.
28.90	57.60	Wypływ rzeki osiągamy na końcu południowej części jeziora.
29.20	57.30	Mijamy zabudowania m. Koszelewki na lewym brzegu szerokiej rzeki.
29.50	57.00	Dalej płyniemy leniwą rzeką z brzegami porośniętymi łozami. Brzegi trudno dostępne. W korycie zdarzają się powalone drzewa.
29.90	56.60	Mijamy most drogowy Wąpiersk-Koszelewki.
30.60	55.90	Wpływamy na niewielkie jez. Zakrocz (pow. 0.15 km2).
31.10	55.40	Osiągamy wypływ rzeki po przeciwnej stronie jeziora.
31.30	55.20	Płyniemy w zalesionym obszarze.
33.10	53.40	Mijamy mostek na drodze leśnej.
35.90	50.60	Mijamy most w m. Koty.
37.70	48.80	Mijamy most w m. Bladowo.
39.70	46.80	Nurt przyspiesza. Pojawiają się przeszkody w postaci powalonych drzew.
40.60	45.90	Mijamy stalowy most kolejowy wsparty na kamiennych przyczółkach linii Brodnica-Działdowo.
40.80	45.70	Docieramy do mostu drogowego w m. Cibórz. Pod mostem kamienie i bystrza. W zależności od stanu wody mogą być duże trudności z przepłynięciem.
41.00	45.50	Płyniemy nadal szybkim nurtem. Docieramy do ceglanego młyna z kładką pieszą.
41.40	45.10	Dalej rzeka płynie leniwiej, brzegi niedostępne, miejscami wysokie, porośnięte łozami. W nurcie nadal występują powalone drzewa. Na prawym brzegu nieliczne zabudowania.
41.60	44.90	Płyniemy silnie meandrującą rzeką z wysokimi brzegami częściowo porośniętymi łąkami i lasami.
43.60	42.90	Mijamy drewniany most drogowy w m. Olszewo
44.00	42.50	Dopływamy do pozostałości jazu dla dawnego młyna w m. Jamielnik. Przenoska.
44.30	42.20	Płyniemy rzeką o urwistych piaszczystych brzegach. Na meandrach wiele piaszczystych plażyczek. W korycie rzeki zdarzają się powalone drzewa.
46.00	40.50	Pojawiają się zabudowania m. Lidzbark Welski.
46.10	40.40	Mijamy most drogowy w ciągu ul. Poświętnej.
46.30	40.20	Mijamy wysoki stalowy most kolejowy linii Brodnica-Działdowo wsparty na kamiennych przyczółkach.
46.70	39.80	Mijamy most w ciągu ul. Działdowskiej.
46.80	39.70	Płyniemy przez centrum m. Lidzbark Welski. Mijamy kolejny mostek.
47.00	39.50	Mijamy most w ciągu ul. Podzamcze.
47.20	39.30	Dopływamy do jazu z mostem drogowym w ciągu ul. Młyńskiej. Przenosimy kajak przez teren młyna prawym brzegiem.
47.80	38.70	Mijamy most w ciągu ul. Stare Miasto z polichromowaną figurą Św. Jana Nepomucena.
49.30	37.20	Wpływamy na jez. Lidzbarskie (pow. 1.3 km2). Przy wypływie rzeki bardzo płytkie, piaszczyste dno. Skręcamy w prawo płynąc przy samym brzegu.
49.50	37.00	Wypływ rzeki ok. 200m dalej za cyplem.
49.70	36.80	Przepływamy przez niewielkie jez. Markowe (pow. 0.07 km2).
50.20	36.30	Mijamy ostatni most drogowy w ciągu ul. Chopina. Kończą się zabudowania m. Lidzbark Welski.
51.00	35.50	Płyniemy przez las bardzo szeroką rzeką o spokojnym nurcie. Brzegi miejscami porośnięte łozami, w korycie rzeki powalone drzewa. Mijamy polany umożliwiające biwak.
54.80	31.70	Rzeka zamienia się w rozlewisko spowodowane cofką od młyna w m. Kurojady. Docieramy do jazu koło czerwonego ceglanego młyna. Przenosimy kajaki. Dalej mijamy kładkę pieszą.
55.80	30.70	Płyniemy w obszarze leśnym. Miejscami powalone drzewa.
56.80	29.70	Rzeka rozszerza się i płynie wśród łąk.
57.70	28.80	Docieramy do m. Chełsty. Przed nieczynnym młynem most drogowy a zaraz kilka metrów za nim próg wodny z kamieniami. [UWAGA !] Możliwy do spłynięcia jedynie przy bardzo wysokim poziomie wody. Przenoska rzeką wzdłuż ściany budynku młyna po kamieniach. Należy zachować ostrożność ze względu na silny prąd. Na lewym brzegu zabudowania przedwojennej gorzelni.
58.50	28.00	Za m. Chełsty prąd nadal silny oraz bystrza. Dalej płyniemy wśród pół i łąk.
59.50	27.00	Docieramy do rezerwatu „Piekiełko”, który chroni krajobraz o bardzo wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. [UWAGA !] Rozpoczyna się przełomowy odcinek rzeki o znacznym spadku, krętym nurcie i stromymi zboczami porośniętymi lasem. Górski charakter rzeki, powalone drzewa, kamieniste dno i bystrza wymagają dużo wprawy.
61.00	25.50	Kończy się przełomowy odcinek. mijamy drewniany most niedaleko leśnictwa Straszewo. Pod mostem głazy. Dalej rzeka łagodnieje.
61.50	25.00	Rzeka rozleniwia się, płyniemy wśród trzcin i mokradeł.
62.40	24.10	Docieramy do małej elektrowni wodnej. Przenoska.
63.50	23.00	Mijamy most drogowy w m. Trzcin.
65.50	21.00	Płyniemy wśród łąk, pól i zagajników.
66.70	19.80	Mijamy most na lokalnej drodze w m. Tama.
69.30	17.20	Płyniemy leniwą rzeką do m. Lorki. [UWAGA !] Przy elektrowni kajaki przenosimy poniżej tamy na rz. Bałwanka. Koryto rz. Wel płynie w prawo. Starorzecze przy niskich stanach wody jest niedostępne dla kajaka.
69.40	17.10	Za elektrownią płyniemy przez zatrzcinione rozlewisko.
69.60	16.90	Mijamy kamienny most drogowy Mroczenko-Grodziczno z łukowym przepustem sklepionym blachą falistą.
69.80	16.70	Nadal płyniemy szerokim zatrzcinionym rozlewiskiem.
70.90	15.60	Rzeka zwęża się. Nadal płyniemy wśród trzcin.
71.40	15.10	Rzeka przechodzi w rynnowe, długie jez. Fabryczne (Tylickie) (pow. 0.35 km2). Jezioro porasta bujna roślinność, brzegi grząskie, bagniste i porośnięte trzciną.
72.60	13.90	Wypływ rzeki znajduje się na prawym brzegu, w końcowej części jeziora w kierunku północnym, w ścianie lasu, przed widocznym zabudowaniem. Niekiedy trudny do odnalezienia ze względu na trzciny.
72.70	13.80	Wpływamy w leśny odcinek rz. Bałwanka, bardzo malowniczy, brzegi strome. Przeszkody w postaci powalonych drzew w nurcie.
73.40	13.10	Rz. Bałwanka łączy się ze starym korytem rz. Wel. Płyniemy wśród trzcin i zagajników.
74.40	12.10	Przepływamy pod nieczynnym stalowym mostem kolejowym.
76.20	10.30	Płyniemy pod mostem w ciągu drogi Tylice-Kuligi. Dalej, na prawym brzegu widoczne zabudowania w. Tylice.
80.20	6.30	Mijamy most drogowy w m. Jakubkowo. Na prawym brzegu XIXw. zespół pałacowo-parkowy z eklektycznym pałacem.
84.70	1.80	Docieramy do m. Kaczek. Przed nami jaz elektrowni wodnej. Przenoska.
85.70	0.80	Dopływamy do zabudowań m. Bratian.
86.10	0.40	Most drogowy, za nim rozlewisko młyńskie na lewej odnodze. Doskonałe miejsce na zakończenie spływu. Przenoska do prawej odnogi.
86.50	0.00	Za młynem płynąc prawą odnogą rz. Wel uchodzi do rz. Drwęca.